Stappenplan: Hoe lak ik een radiator?
Woon je in een wat oudere woning, dan is je huis wellicht uitgerust met radiatoren.
De twee meest voorkomende types zijn paneelradiatoren en lamellenradiatoren. Die vragen bij het schilderen elk een specifieke aanpak. De voorbereiding is echter gelijkaardig. Hieronder alles op een rijtje.
Door de jaren heen verliezen radiatoren hun oorspronkelijke glans. Ze zijn vaak vergeeld en hebben in het slechtste geval zelfs last van oppervlakteroest. Verwijder die losse roest- en verfschilfers met een stalen borstel en schuur het oppervlak lichtjes op met fijn schuurpapier (korrel 240). Zo kan de verf optimaal hechten. Wrijf vuil, stof en vet weg met een ontvetter en laat drogen.
In ieder geval moet de radiator volledig dicht en koud zijn. Laat je hem hangen, wat meestal het geval is, bescherm dan de omgeving met plasticfolie en karton. Plak ook de leidingen en kranen af met gele schilders tape.
Paneelradiatoren
De laatste vijftig jaar werden er voornamelijk paneelradiatoren geplaatst. Die zijn opgebouwd uit tot wel 5 achter elkaar geplaatste panelen, waarbij jammer genoeg enkel het frontpaneel makkelijk te schilderen is.
Wat heb je nodig voor het schilderen van een paneelradiator?
- Schuurpapier korrel 240 en eventueel stalen borstel
- Lakprimer op waterbasis
- Lakverf op waterbasis of radiatorlak
- Gele schilders afplaktape
- Ontvetter
- Karton voor onder de radiator (stucloper)
- Afdekfolie voor achter de radiator
- Ronde of puntkwast met synthetische haren
- Radiatorkwast (plat en gebogen)
- Verfrol in vilt en schuimrubber (mousse) 10 cm breed
- Korte en lange verfbeugel
Verbruik
Voor lakprimer en lakverf op metaal reken je op een verbruik van minstens 10m² per liter. Met één potje kom je dus al een heel eind.
Werkwijze : Radiator schilderen met kwast
1. Breng met ronde of puntkwast de lakprimer aan op de schoongemaakte radiator.
2. Werk verticaal en daarna horizontaal. Breng voldoende grondverf aan. Op moeilijk te bereiken plaatsen gebruik je best een radiatorkwast.
3. Voor een strakke finish rol je nog eens na van boven naar onder.
4. Gebruik eerst de viltroller met lange beugel voor de binnen- en de achterzijde.
5. Ga dan over de voorkant (weer van boven naar onder). Gebruik nu de korte beugel met viltrol.
6. Lakprimer is na 4 tot 5 uur overschilderbaar. Bewaar je rol en borstel zolang in folie zodat ze niet uitdrogen.
7. Is de grondlaag mooi droog, dan volg je dezelfde werkwijze voor het aanbrengen van de afwerklagen (2 lagen).
Wil je een extra gladde finish? Dan kan je nog eens een laatste keer van boven naar beneden rollen met een schuimrubberen (mousse) rolletje. Dit heeft enkel zin op het voorste paneel.
Voor de afwerklagen kan je eventueel kiezen voor een radiatorlak (beschikbaar in slechts enkele kleuren). Die zijn hittebestendig en vergelen niet.
Toch worden de meeste radiatoren niet warmer dan 60 à 70°. Goede satijn- of hoogglanslak is dan ook geschikt. Zolang het maar kwaliteitslakken op waterbasis zijn. Die vergelen namelijk niet. Solventlakken vergelen wel en ruiken nog lang na het aanbrengen.
Lamellenradiatoren
Lamellenradiatoren bestaan uit verticaal gepositioneerde elementen, zo’n 20 – tal per meter. Ze zijn enkel bovenaan en onderaan met elkaar verbonden. Je kijkt er dus als het ware doorheen. Lamellenradiatoren zijn meestal al behoorlijk oud: meestal vijftig jaar of ouder. En dat is er vaak ook wel aan te zien. De oudste exemplaren zijn in gietijzer. De wat jongere in plaatstaal.
In principe zou je deze radiatoren op dezelfde wijze kunnen aanpakken als bij de paneelradiatoren. Maar wie heeft daar tijd voor? Probeer je het even voor te stellen: 20 elementen per meter. Je moet ze overal bijna rondom afwerken, want ze blijven grotendeels zichtbaar, maar je kan er nauwelijks bij.
Moet je dan nieuwe radiatoren plaatsen? Dat kan een oplossing zijn, maar dat is duur. En als de oude nog goed werken, zijn ze eigenlijk best te redden.
Omdat de elementen zo dicht bij elkaar staan, kan je er eigenlijk niet goed tussen met een verfrol en helemaal al niet met een kwast. Het weghalen van loszittende verf of roest blijft nodig, maar het is een lastig werkje. Gelukkig gaat vuil afnemen en ontvetten met een doek iets makkelijker.
Omdat schilderen met borstel of rol zo moeilijk gaat en eigenlijk onbegonnen werk is, biedt verf spuiten een goede oplossing. HVLP (high volume low pressure) spuittoestellen met turbineaandrijving zijn hiervoor ideaal. Hoewel ze op zich best betaalbaar zijn, blijven ze voor een particuliere gebruiker toch wat duur.
Spuitbussen zijn ook niet echt goedkoop, maar blijven het enige betaalbare alternatief.
Wat heb je nodig voor het spuiten van een lamellenradiator?
- Schuurpapier korrel 240
- Een smalle stalen borstel die tussen de elementen past
- Eventueel een spuitbus spuitplamuur en een spuitbus filler
- Lakprimer op waterbasis in spuitbus
- Lakverf op waterbasis of radiatorlak in spuitbussen
- Gele schilders afplaktape
- Ontvetter
- Karton voor onder de radiator (stucloper)
- Afdekfolie voor achter de radiator
Vooral gietijzeren radiatoren kunnen er behoorlijk gehavend uitzien. Op zichtbare plaatsen kan je de ergste oneffenheden wegwerken met spuitbus spuitplamuur. Voor een nog gladder resultaat kan je op de spuitplamuur na droging nog eens een laagje filler aanbrengen ook uit een spuitbus.
Zowel filler als spuitplamuur zijn hittebestendig tot 110°, ze zijn beiden al overschilderbaar na 2 uur. Als je keurig hebt gespoten, hoef je niet te schuren.
Verbruik
Het rendement van spuitbussen verf is niet zo hoog, reken zo’n 1,5 m² voor een klassieke spuitbus van 400 ml. Besteed extra zorg aan het afdekken van de omgeving. Je spuit onvermijdelijk wat verf naast de elementen, die komt dan neer als spuitnevel en dat is vervelend om weg te halen (hard wrijven met water en een stevige spons of doek helpt).
Werkwijze: Hoe spuiten met een spuitbus?
1. Breng je spuitbussen vooraf op kamertemperatuur en zorg voor een omgevingstemperatuur van 15 à 20°.
2. Zorg zoals steeds voor een schone, droge en vetvrije ondergrond.
3. Spuitbus stevig schudden gedurende 2 minuten. Je hoort dan het kogeltje in de bus.
4. Verwijder het veiligheidslipje onder de spuitkop en spuit een proefstukje.
5. Spuit op 25 à 30 cm van de radiator, verklein je de spuitafstand dan wordt de verflaag te dik.
6. Beweeg rustig heen en weer, het is belangrijk steeds in dunne lagen te werken
7. Je kan al snel de eerste laag weer overspuiten, al na 15 minuten. Spuitverf is onder normale omstandigheden droog na 2 uur.
8. Tussen het aanbrengen van verschillende producten spuitplamuur, filler, lakprimer en (radiator)lak moet je dus steeds 2 uur wachten.
9. Gedaan met spuiten? Keer de spuitbus om en spuit het ventiel (de spuitkop) leeg.
Let op: Gebruik steeds producten van eenzelfde merk, die zijn op elkaar afgestemd en zo ben je zeker van een mooi resultaat zonder vervelende chemische reacties of drogingsproblemen.
Tip: Donkere zijdeglansafwerkingen zoals zwart of donkergrijs verbergen en camoufleren erg goed onregelmatigheden in gietijzeren radiatoren. Bovendien ziet het resultaat er zo ook nog eens heel chique en authentiek uit.